Tác hại rác thải nhựa với môi trường sống con người

Rác thải nhựa được thải ra môi trường từ nhiều nguồn khác nhau như từ sinh hoạt: là rác thải phát sinh từ hoạt động sinh hoạt hàng ngày của con người như túi nilon, chai nhựa, hộp nhựa; từ hoạt động công nghiệp:  thải ra từ các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp… trong cả quá trình sản xuất, thi công; từ các khu du lịch, dịch vụ: thải ra  từ các điểm buôn bán, khu vui chơi giải trí, nhà hàng, khách sạn…; từ y tế: do đặc thù của ngành y tế là sử dụng đồ dùng 1 lần để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm, quy định nghiêm ngặt về an toàn nên lượng rác thải nhựa từ y tế là rất lớn. Các loại rác thải từ y tế gồm: túi nilon, bao gói vật tư thiết bị y tế, dụng cụ đóng gói thuốc, hóa chất hay kim tiêm, găng tay, chai, lọ, thuốc…

Rác thải nhựa có thời gian phân hủy dài, có khi lên đến cả 100 năm thậm chí 1000 năm. Khi đó, chúng sẽ bị phân rã thành các mảnh nhựa siêu nhỏ. Những hạt vi nhựa (microplastic) này đi vào nguồn nước, đất, không khí, thức ăn… và khi con người tiếp xúc, ăn phải những mảnh vi nhựa này thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe. Đây cũng là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như mất cân bằng hoóc-môn, bệnh về hô hấp, bệnh về thần kinh…Ngoài ra, việc xử lý rác thải nhựa bằng cách đốt sẽ tạo ra khí dioxin và fura… gây khó thở, rối loạn tiêu hoá, làm tăng khả năng ung thư cũng như gây ra nhiều bệnh nguy hiểm khác cho sức khỏe cộng đồng. Còn khi xử lý bằng cách chôn lấp sẽ tồn tại cả trăm năm dưới đất. Lúc này sẽ các hạt vi nhựa bị phân rã sẽ làm ô nhiễm nguồn nước ngầm, hoặc gây ra thay đổi tính chất vật lý của đất, làm đất không giữ được nước, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây xanh. Việc trong sinh vật biển chứa nhiều mảnh vi nhựa, cũng là nguyên nhân gây phá hủy hay suy giảm đa dạng sinh học, làm thay đổi cấu trúc, thành phần của hệ sinh thái biển. Còn với những rác thải nhựa do bị vứt hoặc bị cuốn trôi theo nước mưa xuống cống, sông, hồ, sông… sẽ làm thu hẹp diện tích ao, hồ, sông gây cản trở các dòng chảy, tắc cống rãnh thoát nước, ảnh hưởng đến sinh hoạt của con người.

Bên cạnh phải giải quyết những vấn đề về môi trường, biến đổi khí hậu; thì rác thải nhựa đang trở thành thách thức lớn mà con người phải đối mặt. Chính vì thế,  nhà nước ta đang nỗ lực để loại bỏ dần ô nhiễm  do chất thải nhựa. Bên cạnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tác hại; nhà nước còn khuyến khích tái chế, tái sử dụng cũng như giãm tiêu thụ các sản phẫm nhựa đối với cộng đồng. Các doanh nghiệp, siêu thị, chợ, trung tâm thương mại thì từng bước hạn chế thấp nhất sản phẫm nhựa dùng một lần. Tổ chức sản xuất  các sản phẫm thay thế thân thiện với môi trường  bảo đảm chất lượng kỹ thuật và theo quy định của pháp luật.

Vì vậy, trong mỗi chúng ta cần nêu cao tinh thần trách nhiệm và hành động cụ thể bằng việc thay đổi thói quen, nói không với sản phẫm nhựa dùng một lần thông qua việc mua sắm, trong sinh hoạt, làm việc. Nếu chúng ta không có các giải pháp hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực của rác thải nhựa sẽ trở nên rất nghiêm trọng. Giảm thiểu rác thải nhựa không phải là trách nhiệm của một ai, một tổ chức nào; mà mỗi một chúng ta ngay từ bây giờ hãy góp phần cải tạo môi trường, hãy vì một thế giới xanh, sạch, đẹp ./.  

                                                                                          Nguyễn Minh Thời

                                                                                            TTYT Tịnh Biên