|
Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể chúng ta chỉ cần với một lượng rất nhỏ nhưng nếu thiếu sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng. Khi thiếu hụt vi chất dinh dưỡng sẽ làm ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ qua các biểu hiện sau: Nếu thiếu vitamin A sẽ gây quáng gà, khô mắt, loét giác mạc gây mù lòa, chậm tăng trưởng, dễ bị các bệnh nhiễm trùng như viêm hô hấp, tiêu chảy, nhiễm trùng da. I ốt là chất cần thiết để tuyến giáp tổng hợp hoóc-môn, giúp cho sự tăng trưởng của cơ thể, sự hình thành và phát triển của não; trẻ thiếu iod từ trong bào thai sẽ bị tổn thương não nặng nề như đần độn và bị các khuyết tật thần kinh khác. Sắt cũng là một vi chất quan trọng tham gia vào quá trình tạo máu và một phần cấu trúc của bộ não. Nếu trẻ bị thiếu sắt sẽ dẫn đến thiếu máu làm giảm phát triển thể chất, trí tuệ, giảm sức đề kháng của cơ thể đối với nhiễm trùng và giảm khả năng hoạt động thể lực. Hay vitamin D và canxi có vai trò quan trọng trong quá trình hình thành, phát triển xương và răng; thiếu 2 vi chất này, trẻ sẽ chậm mọc răng, ngủ không yên giấc, hay vặn mình, ra nhiều mồ hôi trộm. Kẽm là thành phần của hơn 300 enzyme tham gia các hoạt động của cơ thể giúp tăng hấp thu, tăng tổng hợp chất đạm, tăng cảm giác ngon miệng, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp trẻ tăng trưởng chiều cao; thiếu kẽm sẽ làm cho trẻ bị biếng ăn, dễ bị nhiễm trùng, chậm phát triển thể chất, trí não.
Có 3 giải pháp chính để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ gồm bổ sung trực tiếp các vi chất dinh dưỡng như uống vitamin A, viên sắt, dầu I-ốt; tăng cường vi chất vào thực phẩm; Đa dạng hóa bữa ăn: cho trẻ ăn đủ các nhóm thực phẩm: chất béo, đường bột, đạm, vitamin và khoáng chất; các vi chất dinh dưỡng được sử dụng bổ sung trực tiếp: viên nang vitamin A liều cao, viên sắt hay dầu Iode được bổ sung khi tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng còn phổ biến hoặc trầm trọng. Tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm có nghĩa là cho một loại vi chất nhất định hoặc một số loại vi chất vào trong một loại thực phẩm nào đó mà được nhiều người sử dụng nhất, thí dụ muối có chứa Iode, bột mỳ được tăng cường sắt và kẽm. Bổ sung vi chất dinh dưỡng từ nguồn thực phẩm tự nhiên là biện pháp có tính bền vững cao, khẩu phần ăn cung cấp đầy đủ, cân đối nhu cầu về mặt dinh dưỡng, trong đó có các vi cất dinh dưỡng. Vi chất dinh dưỡng sẽ được lấy từ khẩu phần ăn đa dạng thông qua các thực phẩm có nguồn gốc thực vật và nguồn gốc động vật.
Việc cung cấp vi chất dinh dưỡng từ nguồn thực phẩm tự nhiên được các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá là biện pháp lâu dài và có tính bền vững cao trong việc cải thiện chất lượng bữa ăn đối với trẻ em. Cụ thể, chúng ta có thể cung cấp Beta-caroten (tiền chất của Vitamin A) cho trẻ từ các loại củ quả có màu vàng đỏ như cà rốt, cà chua, bí đỏ, cam, xoài, đu đủ, dưa hấu… và các loại rau có lá xanh sẫm như rau muống, rau ngót, cải bó xôi, xúp lơ xanh….Còn bổ sung iode thông qua sử dụng muối, nước mắm, bột nêm có chứa iode trong chế biến thức ăn. Sắt thì được cung cấp từ hai nguồn ở động vật thì có thịt bò, lòng đỏ trứng gà, tim, gan, bầu dục, cá và thức ăn thực vật: đậu, rau lá xanh, mộc nhĩ, nấm hương. Các thực phẩm có nhiều can xi: tôm, tép, cua, cá, sữa, phomai, rau diền, rau mồng tơi…vitamin D có nhiều trong dầu gan cá, cá biển, gan, trứng gà. Các thức ăn giàu kẽm như: tôm, sò, thịt heo nạc, lòng đỏ trứng gà, củ cải, ổi, khoai lang, bột mì,…; các thực phẩm giàu vitamin nhóm B như: gạo, khoai tây, thịt gà, các loại hạt, rau lá xanh thẫm, chuối, lê, sữa và các thực phẩm giàu Lysine như: lòng đỏ trứng, cá, thịt, các loại đậu, sữa tươi...
Nhìn chung vi chất dinh dưỡng có nhiều vai trò khác nhau đối với cơ thể, giúp cho cơ thể khỏe mạnh chống đỡ bệnh tật. Đặc biệt vi chất dinh dưỡng có vai trò rất quan trọng trong việc giúp tăng trưởng, phát triển trí tuệ, tầm vóc, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống đối với trẻ em- Thế hệ tương lai của đất nước ./.
Nguyễn Minh Thời
TTYT Tịnh Biên
|
Thông điệp phòng bệnh dại 