Nobel Y học 2019 trao cho 3 nhà khoa học Anh - Mỹ nghiên cứu giảm oxy huyết

Giải thưởng Nobel 2019 đã chính thức mở màn với việc xướng tên người nhận giải thưởng trong lĩnh vực Sinh lý học hay Y học lúc 11h30 ngày 7.10 (16h30 cùng ngày giờ Việt Nam) tại Viện Karolinska ở Stockholm, Thụy Điển.

Theo đó, Nobel Y học 2019 trao cho 3 nhà khoa học nghiên cứu giảm oxy huyết (hypoxia). 

Hội đồng trao giải cho hay, giải thưởng Nobel Y học năm 2019 được trao cho 3 nhà khoa học William G. Kaelin Jr; Peter J. Ratcliffe và Gregg L. Semenza vì "những khám phá của họ về cách các tế bào cảm nhận và thích nghi với oxy".

Nhà khoa học Peter Ratcliffe là thành viên Học viện Francis Crick ở London, Anh. Hai nhà khoa học Kaelin và Semenza lần lượt trực thuộc Đại học Harvard và Đại học Johns Hopkins, Mỹ. 

Kể từ khi bắt đầu trao giải lần đầu tiên năm 1901, giải thưởng Nobel Y học đã được trao 109 lần cho 216 nhà khoa học. Năm 2018, người giành giải thưởng Nobel ở lĩnh vực Y học là James P Allison và Tasuku Honjo vì những đóng góp cho các phương pháp điều trị ung thư nhờ sử dụng hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Giải thưởng Nobel Vật lý được trao ngày 8.10 và sau đó là giải Nobel Hóa học ngày 9.10. Tiếp sau đó, giải thưởng Nobel Văn học sẽ được công bố ngày 10.10 và Nobel hòa bình công bố một ngày sau đó. Riêng giải Nobel Kinh tế sẽ được công bố hôm 14.10.

Đáng chú ý, giải Nobel Văn học 2019 sẽ trao cho hai người. Cụ thể, Viện Hàn lâm Thụy Điển sẽ công bố hai người thắng cuộc giải Nobel Văn học năm 2018 và 2019. Đây là động thái chưa từng có tiền lệ nhằm bù cho việc năm ngoái giải Nobel Văn học bị hoãn vì bê bối tình dục chấn động Viện Hàn lâm Thụy Điển.

Người sáng lập giải thưởng Alfred Nobel - nhà công nghiệp Thụy Điển, người phát minh ra thuốc nổ - đã quyết định các giải thưởng tôn vinh trong các lĩnh vực vật lý, hóa học, y học và văn học nên được trao ở Stockholm, Thụy Điển và giải thưởng hòa bình ở Oslo, Na Uy.

Ông đặc biệt giao Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao giải Nobel Vật lý và Hóa học; Viện Karolinska chịu trách nhiệm chọn ra những người đoạt giải Nobel Y học; Viện Hàn lâm Thụy Điển chọn người troa giải Nobel Văn học và một ủy ban gồm năm người được Quốc hội Na Uy sẽ quyết định ai giành giải Nobel Hòa bình.

Giải thưởng Nobel kinh tế, có tên gọi đầy đủ là Giải thưởng của Ngân hàng Thụy Điển cho khoa học kinh tế để tưởng nhớ Alfred Nobel - không phải là giải thưởng do nhà sáng lập giải Nobel chỉ định mà do ngân hàng trung ương Thụy Điển Riksbanken lập ra năm 1968. Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển được giao nhiệm vụ chọn ra người đoạt giải thưởng này.

Người được giải Nobel năm 2019 ở các lĩnh vực trên sẽ nhận giải thưởng tiền mặt trị giá 9 triệu kronor (918.000 USD), huy chương và giấy chứng nhận. Trong trường hợp có hơn 1 người nhận giải, khoản tiền thưởng sẽ được chia ra.  Những người đoạt giải sẽ nhận phần thưởng trong các buổi lễ trang trọng tổ chức ở Stockholm và Oslo vào ngày 10.12 - ngày mất của Nobel năm 1986.

Thanh Hà