Vai trò gia đình trong cuộc sống

Trải qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam được hình thành và phát tiển với những chuẩn mực giá trị tốt đẹp. Những giá trị quý báu như truyền thống yêu nước, yêu thương đùm bọc lẫn nhau, thủy chung, hiếu nghĩa, hiếu học, cần cù và sáng tạo trong lao động; bất khuất, kiên cường vượt qua bao khó khăn thử thách trong quá trình dựng nước và giữ nước đã được gia đình giữ gìn, vun đắp và phát huy. Trải qua bao thời kỳ phát triển; cấu trúc, quan hệ gia đình ở Việt Nam có nhiều thay đổi. Nhưng chức chức năng cơ bản gia đình vẫn tồn tại, từ đó đã góp phần giữ gìn và phát huy được bản sắc văn hóa dân tộc.

Ngày nay, với sự biến đổi của nền kinh tế hàng hóa và thị trường văn hóa; có một số gia đình đang có biểu hiện xuống cấp vì những tác động xấu của đời sống xã hội. Sự ảnh hưởng mặt trái của nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế đã kích thích nhu cầu ham muốn vật chất, ít chú trọng đời sống tình cảm tinh thần. Từ đó dẫn đến tình trạng xung đột, đổ vỡ, ly hôn ngày càng gia tăng. Ở khía cạnh khác của xã hội, có nhiều vấn đề phức tạp mới phát sinh cùng với những tồn tại lạc hậu chưa được đẩy lùi như kết hôn sớm, bạo lực gia đình, trẻ bị xâm hại tình dục, Thanh thiếu niên vi phạm pháp luật… thì việc chăm lo, giáo dục đời sống tinh thần, vật chất để mổi gia đình thật sự là một tổ ấm là điều vô cùng cần thiết.

Quá trình hình thành và phát triển nhân cách, đạo đức, lối sống của mỗi con người đều được xây dựng trên cơ sở tiếp nhận kiến thức từ gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó, gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên và suốt cuộc đời; là nơi định hình nhân phẩm của mỗi con người. Trong một gia đình có lối sống đề cao trách nhiệm, nghĩa tình, đức hy sinh, tính bản thiện, sự quan tâm tới mọi người và nhân cách cao thượng của ông bà, cha mẹ có ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành và phát triển nhân cách của thế hệ con cháu. Người xưa thường dạy “Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài”; “Giỏ nhà ai quai nhà ấy”;  “Cha nào con nấy” hay “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”… cho thấy sự ảnh hưởng và trách nhiệm của gia đình hết sức quan trọng đối với việc hình thành nhân sinh quan và thế giới quan của thế hệ nối tiếp. Bên cạnh cha mẹ - con cái, trong gia đình còn có quan hệ vợ chồng. Đây là quan hệ cơ bản, đan xen giữa khía cạnh tự nhiên – sinh học, kinh tế và tâm lý đạo đức. Văn hóa trong gia đình nói chung, quan hệ vợ chồng nói riêng cần đươc mọi thành viên trân trọng, xây dựng và vun đắp trên cơ sở tình yêu thương, hạnh phúc cho con trẻ noi theo. Bên cạnh đó, những kinh nghiệm sống quý báu của ông bà, cha mẹ truyền dạy cho con cháu qua hành vi ứng xử trong gia đình sẽ có tác động lớn trong việc phát triển nhân phẩm của con trẻ. “Dạy con từ thuở còn thơ”, các bậc cha mẹ cần thường xuyên giáo dục con trẻ thái độ, cử chỉ, ăn nói lễ phép, tôn kính người trên, tôn sư trọng đạo, nhường nhịn lẫn nhau để khi trưởng thành biết công ơn sinh thành, dưỡng dục để quan tâm chăm sóc ông bà, cha mẹ cũng như cách đối nhân xử thế cho phải phép.

Người ta đã nói rằng: “Có một nơi để về, đó là nhà; có những người để yêu thương, đó là gia đình; có được cả hai, đó là hạnh phúc”. Đối với mỗi cá nhân, gia đình luôn là cội nguồn của mọi thành công, là điểm xuất phát và nơi nương tựa để vượt qua mọi khó khăn trong công việc và cuộc sống. Gia đình cũng là chốn nương náu cuối cùng cuộc đời của mỗi con người. Khi đạt được thắng lợi hay thành công, sau chúng ta là gia đình. Khi gặp khó khăn hay thất bại, gia đình là nơi đem lại cho ta niềm tin và nghị lực. Gia đình luôn là nơi bình yên cho mổi người. Sự giáo dục, chăm sóc, thương yêu của gia đình; sự vun đắp, dành mọi điều tốt đẹp nhất cho gia đình là trách nhiệm của mỗi cá nhân. Trong cuộc sống của mỗi cá nhân không thể tách rời với gia đình yên ấm, hạnh phúc.

Ngày Gia đình Việt Nam là mốc thời gian quan trọng để cho mọi người hướng về cội nguồn, về người thân. Qua đó, nuôi dưỡng những tình cảm tốt đẹp, những giá trị văn hóa cao quý dân tộc. Cho dù có đi đâu, làm gì; gia đình vẫn là nơi để nhớ, để yêu thương và để quay về./.

                                                                                                          Nguyễn Minh Thời

                                                                                                            TTYT Tịnh Biên