Bệnh sốt Chikungunya chưa có thuốc điều trị đặc hiệu để chữa bệnh.

CHIKUNGUNYA

1.Khái quát về bệnh sốt Chikungunya

Trong lịch sử, Chikungunya (CHIK) từng được xem là sốt xuất huyết do có các triệu chứng tương tự nhau. Cho đến năm 1952, khi một dịch bệnh bùng phát ở cao nguyên Makonde, một khu vực nằm giữa Mozambique và Tanzania, thì Chikungunya mới được xác định là một bệnh riêng biệt (còn trường hợp mắc sốt xuất huyết đầu tiên được công nhận vào năm 1779). Chữ "Chikungunya" có nguồn gốc trong ngôn ngữ kimakonde có nghĩa người khom lưng - người bị đau khớp.

Bệnh Chikungunya gây ra bởi một loại virus thuộc chi alphavirus và thuộc họ Togaviridae. Trước đây muỗi Aedes aegypti được công nhận là loài phổ biến nhất gây ra sự lây nhiễm virus Chikungunya thì gần đây muỗi Aedes albopictus cũng được báo cáo làm lây lan căn bệnh này.

2.Tình hình dịch bệnh sốt Chikungunya trên thế giới và tại Việt Nam

Theo ghi nhận của WHO, CHIK đã gây ra một số trận dịch lớn tại châu Phi và châu Á. Tại châu Á, CHIK đã được phát hiện tại Thái Lan (1960), Ấn Độ (1964), Sri Lanka (1969), Myanmar (1975), Indonesia (1982).

Cuối năm 2013, bệnh CHIK đã xuất hiện và bắt đầu lan rộng ở hầu hết các Quốc gia khu vực Ấn Độ Dương, Châu Mỹ (Mỹ, Mexico và khu vực Caribean) và một vài nước ở Châu Âu (Pháp, Ý, Đức, Na Uy, Tây Ban Nha).

Nguồn: Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC): http://www.cdc.gov/chikungunya/geo/index.html

Hình ảnh phân bố bệnh Chikungunya trên thế giới cập nhật đến ngày 15/03/2015

Tại các quốc gia lận cận với Việt Nam, tình trạng nhiễm Chikungunya đã được ghi nhận trở lại trong thời gian gần đây ở Singapore (năm 2008), Malaysia (2008), Thái Lan (2009), Myanmar (2010), Cambodia năm 2011 và thời gian gần đây.

Trong khi đó, tại Việt Nam, các ghi nhận về tình hình nhiễm Chikungunya tại Việt Nam rất hạn chế. Năm 2010, Viện Pasteur TPHCM đã ghi nhận 36 ca nhiễm CHIK (chiếm tỷ lệ 5,8%) trên những bệnh nhân Sốt xuất huyết Dengue có xét nghiệm Dengue âm tính ở khu vực phía Nam.

3.Đặc điểm lâm sàng bệnh Chikungunya.

3.1.Biểu hiện lâm sàng

Nhóm tuổi mắc bệnh thường là người lớn trên 16 tuổi, nữ mắc bệnh nhiều hơn nam.

 - Sốt là triệu chứng thường gặp (92%). Sốt cao đột ngột kéo dài từ 24 đến 48 giờ, đạt đỉnh 39 – 40⁰C kèm ớn lạnh và đáp ứng tốt với thuốc hạ sốt.

- Đau khớp (87%), đau lưng (67%), đau đầu (62%). Các khớp mắt cá chân, cổ tay và khớp nhỏ của bàn tay chịu tác động nặng nề nhất, trong khi đó các khớp lớn hơn như khớp gối, khớp vai và cột sống thì có ảnh hưởng nhưng nhẹ hơn và triệu chứng đau khớp này phần lớn là tự khỏi. Có 1 khuynh hướng là các khớp có liên quan đến các chấn thương hay thoái hóa thì dễ xuất hiện sớm và rõ ràng hơn. Hiện tượng dáng người khom lưng cổ điển có thể là do có sự tác động vào các khớp của chi dưới và lưng làm cho bệnh nhân khom người và uốn người về phía trước

- Mảng phát ban được ghi nhận 50% ở các trường hợp.

- Ngoài ra, bệnh nhân có thể có các biểu hiện viêm miệng (25%), loét miệng (15%)

- Hiếm hơn bệnh nhận có thể xuất hiện các u máu, biểu bì bọng nước, buồn nôn, đau cơ, xuất huyết, gan to, hội chứng não – màng não.

3.2. Cận lâm sàng

Hiện nay, các xét nghiệm thường được sử dụng để chẩn đoán xác định nhiễm vi rút CHIK có 2 loại chính, bao gồm: xét nghiệm phát hiện kháng nguyên (phân lập vi rút, PCR) và xét nghiệm phát hiện kháng thể (huyết thanh học ELISA và kháng thể trung hòa PRNT).

 3.3. Chẩn đoán phân biệt

Sốt, đau khớp, mảng phát ban là biểu hiện rất phổ biến của nhiều bệnh. Trong đó, khó khăn lớn nhất là chẩn đoán phân biệt giữa bệnh CHIK với Dengue do bệnh cảnh của 2 bệnh này khá tương đồng với nhau. Để có thể chẩn đoán phân biệt giữa 2 bệnh này cần phải xem xét thêm các dấu hiệu, triệu chứng và yếu tố khác.