Ma túy đá và những biểu hiện hành vi của người sử dụng ma túy đá (Methamphethamin/Meth; Amphethamine/Amph) - Hưởng ứng “Ngày Quốc tế chống lạm dụng và buôn bán ma túy 26/6”

Ma túy đá là gì?

Ma túy đá hay còn gọi là hàng đá, chấm đá là tên gọi chỉ chung cho các loại ma túy tổng hợp, có chứa chất Methamphetamine (Meth) và Amphethamine (Amph). Loại ma túy này được nhóm người sử dụng gọi là “Đá” vì hình dạng bên ngoài trông giống đá - là tinh thể kết tinh thành những mảnh vụn li ti, gần giống với hạt mì chính (bột ngọt) hoặc giống hạt muối và óng ánh giống đá. Ngoài dạng phổ biến trên, ma túy đá còn lưu thông bất hợp pháp trên thị trường dưới các dạng cục, bột, viên nén,... Đây là một loại ma tuý mới, tồn tại dưới dạng thức tinh thể.

Ma túy đá không chỉ được biết đến với tác dụng gây hưng phấn cho người nghiện mà còn là một loại thuốc khiến người dùng muốn quan hệ tình dục. Nhiều người dùng ma túy đá để chứng tỏ bản thân mà không biết rằng, có sức tàn phá đối với sức khỏe, đồng thời gây ảnh hưởng xấu đến xã hội.

Biểu hiện của những người thường xuyên sử dụng ma túy gây ra hậu quả thường thấy ảnh hưởng cho xã hội như chém giết người vô cớ, cuồng dâm, hoang tưởng, mất kiểm soát hành vi, nặng hơn là tâm thần và hậu quả cá nhân là suy kiệt thể chất và suy giảm khả năng tình dục.

Những biểu hiện hành vi (dấu hiệu) để nhận biết người sử dụng ma túy đá

1. Để ý đến các hoạt động của người đó: Việc quan sát một số hành động nhất định của người bị nghi ngờ là rất quan trọng, để xác định dấu hiệu sử dụng ma túy đá của người đó. Một số vấn đề về xã hội mà người nghiện ma túy đá thường gặp là:

- Gia tăng hoạt động tình dục và quan hệ thiếu an toàn do tác động của thuốc như tinh thần rối loạn và thiếu khả năng ra quyết định.

- Thái độ gây hấn dẫn đến các vấn đề trong quan hệ với cha mẹ, bạn bè và anh chị em.

- Giao du với những người cũng lạm dụng chất kích thích hoặc dễ dàng tiếp cận với ma túy.

2.Nhận ra tính hiếu động thái quá và tính bốc đồng

- Hiếu động quá mức, bốc đồng và suy xét kém thường gắn liền với việc sử dụng ma túy đá. Chú ý đến hành vi của người đó và xem ở họ có các biểu hiện lạ nào không.

- Lưu ý dấu hiệu nói quá nhiều. Ví dụ, người đó có thể cố ngắt lời và khuyên bảo người khác, bất kể họ có hiểu biết về đề tài đang thảo luận hay không.

- Sự bốc đồng có thể biểu hiện ở cách hành xử liều lĩnh và không màng đến hậu quả.

3. Chú ý đến các rắc rối về tài chính

- Những người sử dụng ma túy đá thường gặp rắc rối về tiền bạc do việc sử dụng thuốc. Một số người tiêu hết tiền để mua ma túy. Lưu ý rằng, trẻ vị thành niên thường gặp khó khăn vì vẫn còn phải xin tiền cha mẹ để tiêu vặt. Để có tiền mua ma túy, trẻ thường bù đắp khoản thiếu hụt này bằng nhiều cách. Một số dấu hiệu cho thấy người này đang gặp vấn đề về tài chính là:

+ Không thể đáp ứng nhu cầu về tài chính vì đã tiêu quá nhiều vào các hành vi liên quan đến ma túy như mua ma túy hoặc cung cấp ma túy cho buổi tiệc. Chú ý đến các hóa đơn chưa trả tiền hoặc không đủ trả tiền cho các món bình thường như thức ăn,...

+ Mắc nợ nhiều vì vay tiền người khác để phục vụ cho thói quen sử dụng ma túy.

+ Rắc rối trong quan hệ với bạn bè và đồng nghiệp về tiền bạc vì người nghiện ma túy đá không có khả năng trả nợ.

+ Bất đồng trong quan hệ với cha mẹ và thường phàn nàn rằng không có tiền.

+ Không giải thích được đã tiêu tiền vào việc gì khi bị hỏi đến.

+ Trộm cắp.

4. Lưu ý đến những người thường giao du với người thân của bạn

- Người dùng ma túy đá thường qua lại với những người lạm dụng chất kích thích. Đây là một trong những cách dễ nhất để phát hiện việc sử dụng ma túy. Người nghiện ma túy đá thường hay giao du với những người sau:

+ Người sử dụng ma túy đá hoặc bất cứ chất kích thích nào khác.

+ Người có thể tiếp cận ma túy dễ dàng.

+ Người không phải là mối đe dọa nguy hiểm đối với họ - tức là người sẽ không nói lại với gia đình người dùng ma túy hoặc phê phán hành vi nghiện của họ.

5. Chú ý đến hành vi bí mật và sự tách biệt với xã hội

Khi dùng ma túy, người đó sẽ đóng kín cửa và ở trong phòng cả ngày, không cho ai vào phòng. Ngoài ra, họ sẽ có thái độ kín đáo, bí mật để che giấu việc sử dụng ma túy của họ.

6. Tìm các dụng cụ dùng ma túy đá tại nơi ở của người đó

Những dụng cụ dùng ma túy là dấu hiệu khá rõ ràng của việc sử dụng ma túy đá (hoặc một loại ma túy khác). Các thứ bạn nên để ý đến là:

- Vỏ bút bi hoặc ống phẫu thuật có thể dùng để hít ma túy đá.

- Hộp thiếc hoặc lá nhôm bị vò nhàu.

- Gói nhỏ đựng chất bột hoặc tinh thể màu trắng.

- Lon nước ngọt có đục lỗ hai bên.

- Kim tiêm có thể dùng để tiêm chích ma túy./.

(Hình ảnh minh họa: Ma túy đá [Methamphethamin/Meth; Amphethamine/Amph]

và dụng cụ tự chế của người sử dụng Ma túy đá)

(Ảnh sưu tầm: Hồng Thanh)

Bs. CKI. Phạm Hồng Thanh - Phó Phòng KHNV, TTYT Long Xuyên