Tìm hiểu về tiêm chủng vắc xin phòng bệnh COVID-19

Hỏi: Xin cho biết về tính an toàn của vắc xin ngừa COVID-19 và tại sao cần phải tiêm vắc xin ngừa COVID-19

Trả lời:

Tất cả các vắc xin ngừa COVID-19 đang trong quá trình phát triển đều được đánh giá cẩn thận trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng và sẽ chỉ được cấp phép hoặc phê duyệt sử dụng nếu vắc xin ngăn ngừa đáng kể khả năng nhiễm COVID-19. Không có loại vắc-xin COVID-19 nào chứa vi-rút còn sống của loại vi-rút gây bệnh COVID-19, do đó vắc-xin COVID-19 không thể khiến bạn mắc bệnh COVID-19.

COVID-19 có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng và đe dọa đến tính mạng; vẫn chưa thể biết được COVID-19 sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người như thế nào. Và nếu bạn mắc bệnh, bạn có thể lây bệnh cho bạn bè, người nhà và những người khác xung quanh mình. Tiêm ngừa COVID-19 sẽ giúp bảo vệ bạn bằng cách tạo ra phản ứng kháng thể (hệ thống miễn dịch) mà không phải trải qua tình trạng mắc bệnh.

Hỏi: Lợi ích khi tiêm văc xin ngừa COVID-19

Trả lời

Đeo khẩu trang và giữ khoảng cách với những người khác giúp giảm khả năng tiếp xúc với vi-rút hoặc lây lan vi-rút cho người khác; tuy nhiên, các biện pháp này là không đủ. Văc xin sẽ phối hợp với hệ miễn dịch của bạn để sẵn sàng chống lại vi-rút nếu bạn bị phơi nhiễm. Càng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những người được tiêm vắc-xin đầy đủ ít có khả năng bị lây nhiễm bệnh mà không có triệu chứng (hay còn gọi là lây nhiễm không triệu chứng) cũng như ít có khả năng lây lan vi-rút COVID-19 cho những người khác. Như vậy sau khi bạn được tiêm chủng COVID-19 đầy đủ, các bạn có thể bắt đầu thực hiện một số việc mà bạn đã phải dừng lại do đại dịch. Ví dụ, quý vị có thể tụ tập đông người trong nhà mà không cần đeo khẩu trang khi ở gần những người khác đã được tiêm phòng đầy đủ. Những người đã được tiêm ngừa COVID-19 đầy đủ nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa ở những nơi công cộng như đeo khẩu trang, giữ khoảng cách với những người khác, tránh nơi đông người và không gian thông gió kém, đồng thời rửa tay thường xuyên. Tiêm vắc xin ngừa COVID-19 là quyền lợi đối với bản thân, là trách nhiệm đối với cộng đồng.

Hỏi: Khi đi tiêm văc xin ngừa COVID-19 cần thực hiện những điều gì?

Trả lời:

Khi đi tiêm vắc xin ngừa COVID-19 bạn cần lưu ý một điểm sau:

- Hãy mang theo giấy chứng minh nhân dân hoặc thẻ BHYT, sổ khám bệnh, giấy ra viện, đơn thuốc, phiếu tiêm các loại văc  xin khác (nếu có);

- Tải ứng dụng sổ sức khỏe điện tử trên điện thoại thông minh Android và IOS; khai báo thông tin cần thiết;

- Đeo khẩu trang; thực hiện 5K khi đi tiêm ngừa. Ăn uống đầy đủ trước khi đi tiêm ngừa;

- Chủ động thông báo cho cán bộ y tế các thông tin sức khỏe cá nhân bao gồm các nội dung sau:

1. Tình trạng sức khỏe hiện tại như đang bị sốt, mắc các bệnh mạn tính…

2. Các bệnh mạn tính mắc phải hay đang điều trị

3. Các thuốc, liệu trình điều trị đang hoặc đã sử dụng gần đây

4. Tiền sử dị ứng hoặc phản vệ với bất kỳ tác nhân nào

5. Nếu là lần tiêm thứ 2, phải thông báo cho cán bộ Y tế các phản ứng sau tiêm văc xin phòng COVID-19 lần trước

6. Tình trạng nhiễm SARS-COV-2 hoặc mắc COVID-19 (nếu có)

7. Các văc xin đã tiêm hoặc uống trong vòng 14 ngày qua

8. Có đang mang thai hoặc cho con bú (nếu là nữ trong độ tuổi sinh đẻ)

- Chủ động tìm hiểu và hỏi cán bộ Y tế:
+ Loại vắc xin phòng COVID-19 bạn được tiêm và lịch tiêm mũi tiếp theo

+ Các dầu hiệu có thể xuất hiện sau khi tiêm ngừa và cách xử lý

+ Cơ sở Y tế và số điện thoại liên hệ trong trường hợp khẩn cấp.

Hỏi: Xin cho biết những việc cần làm và không nên làm sau khi tiêm vắc xin phòng COVID-19

Trả lời:

Những việc cần làm và không nên làm sau khi tiêm vắc xin phòng COVID-19 bao gồm các nội dung sau:

1. Những việc cần làm:

- Khi đi tiêm hoặc sau khi đã được tiêm vắc xin cần đeo khẩu trang, thực hiện biện pháp 5K phòng chống dịch COVID-19

- Hỏi cán bộ y tế và lưu số điện thoại cơ sở y tế cần đến trong trường hợp khẩn cấp

- Lưu giữ giấy xác nhận  tiêm văc xin phòng COVID-19

- Tải ứng dụng sổ sức khỏe điện tử trên điện thoại thông minh Android và IOS; hoặ quét QR- code tại cơ sở tiêm chủng để quản lý thông tin tiêm chủng của riêng bạn

- Thông báo cho cán bộ y tế và cập nhật ứng dụng sổ sức khỏe điện tử các phản ứng tiêm bạn gặp phải

- Sau khi tiêm chủng văc xin phòng COVID-19 hãy thực hiện đầy đủ các khuyến cáo tự theo dõi sức khỏe bản thân

- Khi có các dấu hiệu nghiêm trong hoặc bất thường cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, thăm khám và điều trị kịp thời.

2. Những việc không nên làm

- Không tự ý bỏ về trước khi kết thúc theo dõi 30 phút tại cơ sở tiêm chủng sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19

- Không tự điều khiển phương tiện giao thông cá nhân khi thấy không khỏe sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19

- Không bôi đắp thuốc hoặc bất cứ thứ gì lên vết tiêm

- Không tự theo dõi sức khỏe bản thân theo khuyến cáo của cán bộ y tế trong 3 tuần đầu sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19

Hỏi:  Cần những lưu ý gì sau khi tiêm vắc xin phòng COVID-19

Trả lời:

Sau khi thực hiện tiêm vắc xin phòng COVID-19, chúng ta cần lưu ý những điểm sau:

Một là: Ở lại điểm tiêm chủng 30 phút sau khi tiêm để được cán bộ y tế theo dõi, phát hiện sớm các phản ứng sau tiêm chủng. Khi về nhà, nơi làm việc: chủ động theo dõi sức khỏe bản thân trong vòng 3 tuần sau khi tiêm;

Hai là: Bạn có thể gặp  một số dấu hiệu thông thường sau khi tiêm vắc xin phòng COVID-19 như: Sốt, mệt mỏi, đau đầu, ớn lạnh, đau cơ, đau khớp, tăng cảm giác đau ngứa, đau tại chổ tiêm, bồn chồn… đây là các phản ứng thông thường sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19, cho biết cơ thể bạn đang tạo miễn dịch phòng bệnh COVID-19;

Ba là: Các phản ứng nghiêm trọng sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19 là hiếm gặp như:

- Dấu hiệu nghiêm trọng:

+ Ở miệng: Tê quanh môi hoặc lưỡi

+ Ở da: Phát ban, môi mẩn đỏ, tím tái hoặc đỏ da

+ Ở họng: Ngứa, căng cứng, tắc nghẹn, khản đặc

+ Ở đường tiêu hóa: Nôn, tiêu chảy, đau quặn bụng

+ Ở đường hô hấp: Thở dốc, thở khò khè, thở rít, khó thở, cảm giác nghẹt thở, ho

+ Toàn thân: Mạch yếu, chóng mặt,  xây xẩm, cảm giác muốn ngã, tay chân co quắp.

- Dấu hiệu thông thường diễn biến nặng lên: Sốt cao >39 độ C, sưng đỏ lan rộng tại chổ tiêm, đau cơ dữ dội, tăng huyết áp hoặc tuột huyết áp hoặc kẹp huyết áp.

Sau khi tiêm văc xin phòng COVID-19, nếu gặp phải các dấu hiệu nghiêm trọng hoặc bất thường nêu trên, hãy đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và xử trí kịp thời./.

 Nguyển Minh Thời

                                                                                                  TTYT Tịnh Biên