Ý nghĩa Ngày Thế giới sẵn sàng phòng chống dịch

Theo đó, Ngày quốc tế phòng chống dịch bệnh 27/12 tập trung vào nâng cao nhận thức của từng cá nhân, từng cộng đồng và các quốc gia về việc thường xuyên phòng bệnh dịch. Cụ thể là cần tăng cường năng lực để đối phó kịp thời, đầy đủ và dập tắt nhanh chóng với bất kỳ dịch bệnh nào xảy ra. Vì vậy, Nghị quyết kêu gọi các quốc gia cần đầu tư cho năng lực sẵn sàng ứng phó nhằm ngăn chặn, phát hiện và giảm thiểu tác động của các tình huống nguy cấp ở tất cả các cấp độ, đồng thời tăng cường chăm sóc sức khỏe ban đầu. Bên cạnh đó, các quốc gia cũng cần đẩy mạnh phối hợp chính sách, đoàn kết hành động và đề cao hợp tác quốc tế trên tinh thần ưu tiên hàng đầu là bảo vệ sức khỏe, tính mạng con người, để có thể đảm bảo những đứa trẻ của chúng ta và các thế hệ tiếp theo sẽ được tiếp quản một thế giới an toàn, phục hồi tốt và bền vững.

Nhìn lại diễn cảnh dịch COVID-19 bắt đầu từ tháng 12/2019, các chuyên gia cho rằng sở dĩ dịch bệnh bùng phát và lây lan mạnh, gây hậu quả nặng nề như hiện nay một phần xuất phát từ tâm lý chủ quan, lơ là. Bởi thời gian đầu, nhiều nước chỉ coi đây là bệnh cúm mùa không nguy hiểm. Từ đó dẫn tới không có sự chuẩn bị hoặc không đưa ra biện pháp phòng chống kịp thời. Thực trạng đó đã khiến ngay cả những nước có tiềm lực kinh tế mạnh, hệ thống y tế tiên tiến cũng rơi vào bị động và trở tay không kịp khi dịch bệnh lây lan nhanh. Song song đó, sau vài làn sóng dịch tái bùng phát, hệ thống y tế đã nhanh chóng rơi vào quá tải vì số ca nhập viện do COVID-19 liên tục tăng vọt. Viễn cảnh này đã được Ủy ban Giám sát sự sẵn sàng toàn cầu (GPMB) đã cảnh báo về thực  trạng thế giới hoàn toàn không có sự chuẩn bị cho các đại dịch có nguy cơ tàn phá. Cạnh đó còn có sự bất bình đẳng về tiếp cận vaccne; trong khi một số quốc gia đang tiêm liều tăng cường cho những người đã tiêm chủng đầy đủ, thì nhiều người ở các nước nghèo vẫn chưa được tiêm một liều nào, bao gồm cả nhân viên y tế, người lớn tuổi và các nhóm dễ bị tổn thương khác. Chính sự thiếu hợp tác và chia sẻ về vaccine  này đã làm virus càng có nhiều cơ hội lây lan, phát triển thành các biến thể nguy hiểm như: Alpha,  Beta, Gamma, Delta và gần đây nhất là Omicron; làm đại dịch bùng phát, kéo dài hơn gây gián đoạn về kinh tế, ảnh hưởng đến xã hội trên toàn cầu.

Chính Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã nêu rõ: “Đại dịch COVID-19 đã để lại cho cộng đồng quốc tế những bài học. Đó là thế giới phải có năng lực chuẩn bị sẵn sàng để phát hiện, phòng chống và đẩy lùi mọi mối nguy hiểm của dịch bệnh. Điều đó không chỉ phụ thuộc vào hệ thống y tế, mà còn ở các chính phủ, các cộng đồng, các tổ chức bảo vệ sức khỏe khác và mối quan hệ mật thiết giữa sức khỏe của con người, động vật và trái đất”. Thực tế hiện nay, thế giới đang vận hành theo chu kỳ của hoảng loạn và thiếu chuẩn bị là dồn ngân sách khi xảy ra đại dịch, chi rất nhiều tiền để dập dịch nhưng không làm gì để ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch bệnh tiếp theo. Lịch sử đã chứng minh rằng, đây không phải là đại dịch cuối cùng và chúng ta đã nhận được kinh nghiệm đắt giá nhất từ đại dịch COVID-19. Vì lẽ đó, ngay bây giờ phải luôn chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc khủng hoảng y tế có thể bùng phát bất kỳ lúc nào.

Sáng kiến của Việt Nam về Ngày quốc tế Phòng chống dịch bệnh được đưa ra đúng vào thời điểm đại dịch COVID-19 tiếp tục lây lan mạnh mẽ và gây ra những hậu quả nặng nề cho nhân loại, nên đã nhận được sự ủng hộ và quan tâm của cộng đồng quốc tế. Bởi có nhiều quan điểm cho rằng sự chuẩn bị sẵn sàng là một khoản đầu tư đúng đắn với chi phí thấp hơn nhiều so với các khoản chi khẩn cấp. Vì vậy, cần có chiến lược và lộ trình dài hạn để xây dựng một hệ thống ứng phó với những đại dịch tương tự trong tương lai./.

                                                                                                             Nguyễn Minh Thời

                                                                                                               TTYT Tịnh Biên