Bệnh ở mắt và một số biện pháp phòng chống

Các bệnh ở thị giác hay còn gọi bệnh về mắt đang ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Ở thời buổi công nghệ, mắt thường xuyên phải tiếp xúc nhiều với phương tiện điện tử, hoặc do ô nhiễm môi trường, khiến các bệnh về mắt ngày càng gia tăng. Bên cạnh đó, nó là bộ phận nhạy cảm của con người, vì thế nếu không có chế độ chăm sóc hợp lý, mắt sẽ dễ dàng bị mắc một số bệnh. Theo thống kê, Việt Nam hiện có khoảng 2 triệu người mù và thị lực kém. Các nguyên nhân gây mù chủ yếu là đục thể thủy tinh (chiếm 66,1%), các bệnh lý đáy mắt, bệnh glôcôm, sẹo giác mạc, tật khúc xạ...Có nhiều bệnh liên quan về mắt, sau đây là một số bệnh thường gặp:

- Tật khúc xạ: Theo nghiên cứu, tật khúc xạ là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các vấn đề về thị giác. Nó có liên quan đến việc tình trạng mắt mệt mỏi do sử dụng máy tính và các công việc nhìn gần kéo dài hoặc do di truyền. Cận thị là tật khúc xạ thường gặp nhất ở mắt, và trở nên phổ biến hơn trong những năm gần đây. Tật khúc xạ xảy ra do độ dài của nhãn cầu, sự thay đổi hình dạng của giác mạc hoặc do lão hóa tự nhiên của mắt. Cận thị, viễn thị và loạn thị là những triệu chứng của tật khúc xạ.

- Đục thủy tinh thể: Hay còn gọi là bệnh cườm khô, cườm đá, là hiện tượng thủy tinh thể trong mắt bị mờ đục, gây ra ảnh hưởng tới thị giác. Đục thủy tinh thể thường hình thành ở cả hai mắt, nhưng bệnh không bao giờ xảy ra cùng một lúc ở cả hai mắt. Nguyên nhân đục thủy tinh thể chủ yếu do lão hóa, bệnh có thể dễ dàng được loại bỏ bằng phương pháp phẫu thuật mổ đục thủy tinh thể.

- Tăng nhãn áp: Đây là bệnh do dây thần kinh thị giác bị hỏng vì thế ảnh hưởng tới khả năng thị lực của mắt. Chứng tăng nhãn áp rất phổ biến và là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng mù vĩnh viễn. Nguyên nhân chính của tăng nhãn áp là sự gia tăng áp lực của chất lỏng có trong mắt. Bệnh tăng nhãn áp có thể xảy ra đột ngột mà ít có triệu chứng báo trước.

 - Thoái hóa điểm vàng: Thoái hóa điểm vàng có liên quan đến tuổi tác, bệnh thường xảy ra ở nam và nữ ở các nhóm tuổi trên 50. Đó là hiện tượng võng mạc bị tổn thương dẫn đến mất thị lực một phần, nặng có thể gây mù lòa. Bệnh không có triệu chứng; do đó, rất khó để phát hiện bệnh. Bệnh thường chỉ được phát hiện khi đã tiến triển nặng.

Ngoài ra, còn có giảm thị lực do một số yếu tố khác gây ra, bao gồm các bệnh như tiểu đường và mắt hột, chấn thương mắt…. Đa số những người bị suy giảm thị lực ở độ tuổi trên 50 tuổi; tuy nhiên, mất thị lực có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Ở một số trường hợp, nguyên nhân gây suy giảm thị lực ở trẻ em là đục thủy tinh thể bẩm sinh. Về hậu quả, các bệnh về mắt có thể gây mù và suy giảm thị lực, gây ra ảnh hưởng lớn và lâu dài đến các khía cạnh của cuộc sống, bao gồm các hoạt động cá nhân hàng ngày, tương tác với cộng đồng, trường học, cơ hội làm việc và khả năng tiếp cận các dịch vụ công. Ngày nay, Việt Nam đang già hóa dân số, nên bệnh về mắt và bệnh võng mạc tiểu đường có thể làm gia tăng tình trạng suy giảm thị lực trong thời gian tới. Để phòng chống các bệnh về thị lực (mắt), cần thực hiện một số biện pháp sau:

- Một là ăn uống cân bằng: Chế độ dinh dưỡng hợp lý luôn là một trong những yếu tố được ưu tiên hàng đầu, vì mắt luôn cần được bổ sung dưỡng chất từ bên trong. Do đó cần ăn uống đủ chất, chú ý đến những thực phẩm có lợi cho mắt như: rau củ, trái cây có màu cam, vàng, đỏ, hoặc ngũ cốc, cá biển…

- Hai là tạo điều kiện cho mắt nghỉ ngơi: Hãy cho mắt nghỉ ngơi sau mỗi 20 phút làm việc trước màn hình điện tử bằng cách nhắm mắt 20 giây và nhìn ra xa 6 mét. Ngoài ra, cần ngủ đủ giấc và tránh thức khuya.

- Ba là che chắn cho mắt khi ra ngoài: Khi đi ra ngoài nên trang bị kính râm có khả năng chống tia UVA, UVB và giảm độ sáng chói tốt. Bởi các tia UVA, UBV chiếu trực tiếp vào mắt có thể gây bỏng mắt, nóng rát mi mắt, khiến mắt cộm, ngứa, khô rát và có nguy cơ dẫn đến mù loà. Ngoài ra, khi tiếp xúc với môi trường ánh sáng quá mạnh sẽ khiến mắt phải nheo, điều tiết liên tục, từ đó dễ gây mỏi mắt.

- Bốn là tránh khói thuốc: Khói thuốc lá không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp mà còn là tác nhân dẫn đến tình trạng khô mắt và suy giảm thị lực.

- Năm là khám mắt định kỳ: Người bình thường khám 1 lần/năm; khám sàng lọc các bệnh tật khúc xạ từ 3 - 6 tháng/lần; những bệnh nhân bị bệnh Glôcôm nên đo nhãn áp định kỳ; trong trường hợp khi có bất thường về mắt cần phải đến ngay các cơ sở chuyên khoa mắt để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời./.

Nguyễn Minh Thời - TTYT Tịnh Biên