Hiện nay, tình trạng hút thuốc lá điện tử ở lứa tuổi thanh thiếu niên ngày càng gia tăng, bởi các bạn trẻ coi đây như một trào lưu, thể hiện sự sành điệu của bản thân. Tuy nhiên, trong thuốc lá điện tử chứa rất nhiều hóa chất độc hại cho cơ thể con người, nếu sử dụng thường xuyên sẽ gây ảnh hưởng xấu tới lối sống, sức khỏe và tương lai. Theo điều tra, tình hình sử dụng thuốc lá điện tử ở nhóm tuổi 13-15 vào năm 2022 là 3,5%. Đặc biệt, xu hướng sử dụng thuốc lá điện tử đang gia tăng ở nhóm tuổi 15 - 24 (chiếm 7,3%).
Có những yếu tố làm gia tăng sử dụng thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên là vì hiểu chưa đúng về tác hại của nó, mà cho rằng sản phẩm này ít hại hơn so với thuốc lá điếu thông thường và là sản phẩm giúp cai nghiện thuốc lá. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất luôn tạo ra các sản phẩm theo sở thích giới trẻ như có hương vị mới mùi trái cây, kẹo,... Thiết kế ấn tượng, đa dạng về màu sắc và hình dạng, kết hợp nhiều tính năng sử dụng tiện lợi để hấp dẫn giới trẻ. Mặt khác, một số thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử là do bị bạn bè lôi kéo, thiếu kỹ năng sống, tâm lý e ngại sợ không hòa đồng với bạn bè, sợ bị cô lập trong nhóm bạn… Đó là những lý do khiến nhiều thanh thiếu niên dùng thuốc lá điện tử.
Theo các nhà chuyên môn, trong thuốc lá điện tử có chứa các thành phần hóa chất độc hại cho sức khoẻ con người. Cụ thể, chất nicotine trong các sản phẩm là chất gây nghiện mạnh, làm cho người sử dụng sẽ trở nên phụ thuộc. Đồng thời việc sử dụng chúng có thể dẫn đến hoặc duy trì việc sử dụng các sản phẩm có chứa nicotine khác, bao gồm cả thuốc lá truyền thống cũng như tăng nguy cơ sử dụng rượu, ma tuý và các chất gây nghiện khác. Khói thuốc lá điện tử có chứa các chất làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi, ung thư thanh quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, đột quỵ, xuất huyết não, ung thư dạ dày, tổn thương phổi không hồi phục … Nếu hút trong thời gian dài, nó có thể gây rối loạn nhận thức, rối loạn cảm xúc, rối loạn tâm thần, trong đó ảnh hưởng nhiều nhất đến sự phát triển não bộ, làm suy giảm khả năng học tập. Khói từ thuốc lá điện tử cũng có thể gây tổn thương bào thai cũng như gây hại cho sức khỏe đến những người xung quanh. Ngoài ra, các sản phẩm này do sử dụng pin để làm nóng và tạo ra dạng hơi, vì vậy cũng làm tăng nguy cơ bỏng và các tai nạn khác như các vụ nổ từ thiết bị sạc điện bị lỗi hoặc sử dụng sai. Đáng chú ý là khi các em ở độ tuổi thanh thiếu niên, do thể chất đang phát triển nên khả năng gây tác hại nhiều hơn so với người trưởng thành.
Để hạn chế tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ, đặc biệt là ở lứa tuổi học sinh các bậc phụ huynh cần quan tâm đến con em nhiều hơn. Cụ thể: Dành thời gian quan tâm, lắng nghe, và giám sát các hoạt trong cuộc sống của trẻ trên cơ sở tôn trọng, tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt; Cần phối hợp cùng nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường để được thăm khám và điều trị sớm. Bên cạnh đó, vai trò giáo dục của nhà trường cũng là yếu tố quan trọng để học sinh không bị lôi kéo vào những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội. Ngoài trang bị kiến thức về cách phòng tránh các tác hại do sử dụng chất gây nghiện cho học sinh, nhà trường cần tổ chức các hoạt động ngoại khóa để giải tỏa căng thẳng sau giờ học. Đồng thời, tạo ra những sân chơi lành mạnh, bổ ích thu hút học sinh tham gia, tránh xa thuốc lá và những thú vui không lành mạnh khác. Hy vọng với sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và sự chung tay của toàn xã hội, tình trạng hút thuốc lá điện tử sẽ sớm được loại bỏ khỏi môi trường học đường cũng như trong thanh thiếu niên. Qua đó, xây dựng một thế hệ nói không với khói thuốc để có sức khỏe, góp phần cho sự phát triển của đất nước./.
YS. Nguyễn Minh Thời
TTYT thị xã Tịnh Biên
|